Co to jest opłata planistyczna?

Wielu właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości nie wie o istnieniu opłat, do których uiszczenia są w danych sytuacjach zobligowani. Tymczasem uchwalane przez gminę lub miasto akty prawne mogą zmieniać przeznaczenia gruntów i przyczyniać się do wzrostu lub spadku ich wartości. Ze wzrostem wartości nieruchomości wiąże się opłata planistyczna. Co to takiego?

Opłata planistyczna – definicja

Opłata planistyczna - definicja

Opłata planistyczna jest formą jednorazowej daniny na rzecz gminy. Nalicza się ją z tytułu nieruchomości, dla której w ciągu ostatnich 5 lat został uchwalony bądź zmieniony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Każda zmiana dotycząca MPZP generuje koszty. Celem opłaty planistycznej jest zrekompensowanie gminie poniesionych wydatków. Jednocześnie ma być to zachęcenie do wyzbywania się atrakcyjnych gruntów i przeznaczania ich na cele inwestycyjne.

Niektórzy mylą opłatę planistyczną z opłatą adiacencką, która także ma związek ze wzrostem wartości i wyceny nieruchomości. Jednak warunkiem jej uregulowania nie jest zbycie nieruchomości.

Opłata planistyczna – kto płaci?

Opłata planistyczna - kto płaci?

Do uiszczenia opłaty planistycznej jest zobowiązany właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości, który ją zbywa. Dotyczy to gruntów, które zyskały na wartości wskutek uchwalenia lub modyfikacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Opłata planistyczna nie dotyczy jednak rolników, którzy nieodpłatnie przenoszą własności nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego na następcę.

Przeczytaj również: Inwestowanie w nieruchomości

Trzy przesłanki do naliczenia opłaty planistycznej

przesłanki do naliczenia opłaty planistycznej

Obowiązek uregulowania opłaty planistycznej z tytułu danej nieruchomości pojawia się, gdy występują co najmniej trzy przesłanki:

  1. Daną nieruchomość objęto nowouchwalonym lub zmienionym planem zagospodarowania przestrzennego.
  2. Wartość nieruchomości w efekcie uchwalenia lub modyfikacji MPZP wzrosła. Najczęściej ma to miejsce w przypadku zmiany przeznaczenia gruntu z rolnego na cele budownictwa mieszkaniowego czy też mieszkaniowo-usługowego.
  3. Właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa nieruchomość w terminie do 5 lat od daty wejścia w życie planu miejscowego lub dokonanych w nim zmian.

Opłata planistyczna a podstawa prawna

Opłata planistyczna a podstawa prawna

Kwestie opłaty planistycznej reguluje Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. Art. 36, ust. 4 głosi, że “Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości”.

Kto ustala, ile wynosi opłata planistyczna?

Decyzja o wysokości opłaty planistycznej należy do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Zgodnie z Ustawą, wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości, którą ustala powołany rzeczoznawca majątkowy. Zazwyczaj wynosi ona jednak 1-3% różnicy w cenie nieruchomości sprzed i po zmianach lub uchwaleniu planu zagospodarowania przestrzennego.

Sprawdź: Grupowe inwestowanie w nieruchomości

Co to jest renta planistyczna?

Określenie “renta planistyczna” jest synonimem opłaty planistycznej. To potoczne sformułowanie nie pojawia się w aktach prawnych normujących kwestie związane z opłatą planistyczną. Można też spotkać się z wyrażeniem “podatek planistyczny”, które również jest terminem nieformalnym.

Kiedy pamiętać o opłacie planistycznej?

Kiedy pamiętać o opłacie planistycznej?

Świadomość obowiązku uiszczenia opłaty planistycznej przez zbywcę nieruchomości pojawia się zazwyczaj dopiero w momencie jej egzekwowania. Tymczasem wiedza o istnieniu renty planistycznej mogłaby wpłynąć na decyzje o terminie sprzedaży budynku lub gruntu.

Dlatego zanim zdecydujemy się zbyć nieruchomość, warto dowiedzieć się, czy w ciągu ostatnich 5 lat był dla niej uchwalany lub zmieniany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Informacje o tym można znaleźć na stronie internetowej gminy lub miasta.

Jeśli okaże się, że nieruchomość została objęta zmianami, należy zwrócić się do władz gminy o informacje dotyczące wysokości opłaty planistycznej. Wójt, prezydent czy burmistrz mają obowiązek wydania wówczas tzw. decyzji wstępnej, określającej kwotę nałożonej renty planistycznej.

Ustawa nie precyzuje jasno kwestii zbywania nieruchomości w drodze darowizny. Zwolnienie z opłaty planistycznej w przypadku darowizny na rzecz osób bliskich gwarantuje za to uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 grudnia 2009 r.

Podsumowanie

Renta planistyczna jest obowiązkową opłatą, jednak istnieją co najmniej trzy sposoby na jej uniknięcie. 

Możemy odczekać 5 lat od wejścia w życie MPZP lub jego zmiany i dopiero wówczas zbyć nieruchomość. Druga możliwość polega na regularnym śledzeniu informacji na stronie internetowej gminy lub miasta. Wówczas realizujemy zbycie nieruchomości w okresie zanim nowouchwalony lub zmieniony plan zagospodarowania wejdzie w życie. Trzecim sposobem jest zbycie nieruchomości w formie darowizny, jednak jest to ograniczone względami ekonomicznymi. 

Bez wątpienia, w każdym z tych przypadków warto być świadomym naszych praw i obowiązków jako właścicieli nieruchomości.

Przeczytaj również:

Opłata planistyczna – pytania i odpowiedzi

Jak obliczyć opłatę planistyczną?

Zgodnie z Ustawą, wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości, którą ustala powołany rzeczoznawca majątkowy. Zazwyczaj wynosi ona jednak 1-3% różnicy w cenie nieruchomości sprzed i po zmianach.

Kto ponosi opłatę planistyczną?

Do uiszczenia opłaty planistycznej jest zobowiązany właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości, który ją zbywa. Opłata planistyczna nie dotyczy rolników, którzy nieodpłatnie przenoszą własność gospodarstwa rolnego na następcę.

Kiedy płaci się opłatę planistyczną?

Opłata planistyczna naliczana jest, gdy nieruchomość objęto nowym planem zagospodarowania przestrzennego, gdy wartość nieruchomości w efekcie zmian w MPZP wzrosła albo gdy zbywa się nieruchomość do 5 lat od daty wejścia w życie (zmian) w MPZP.

Jak uniknąć płacenia podatku planistycznego?

Warto odczekać 5 lat od uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i dopiero wtedy sprzedaż nieruchomość. a jeśli nowy lub zmieniony plan jeszcze nie wszedł w życie, warto sprzedać działkę jeszcze przed tą datą.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *