Książeczka mieszkaniowa a pakiet mieszkaniowy

Wprowadzone w latach 50. XX wieku i popularne w czasach PRL książeczki mieszkaniowe dziś nie są zbyt wiele warte. Jednak z danych opublikowanych przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii wynika, że w 2019 roku wciąż miało je ok. 1 mln Polaków. Czym są książeczki mieszkaniowe, dlaczego utraciły na wartości i w jaki sposób działa wprowadzany od niedawna pakiet mieszkaniowy? Książeczka mieszkaniowa a pakiet mieszkaniowy: jak działają i czym się różnią?

Co to jest książeczka mieszkaniowa?

Książeczki mieszkaniowe zostały utworzone jako system gromadzenia wkładu własnego i przypominały dzisiejsze konto oszczędnościowe. Odkładane w ten sposób fundusze miały zapewnić opłacenie lokum w przyszłości i najczęściej stanowiły formę zabezpieczenia startu w dorosłość dla potomków.

W związku z hiperinflacją, która miała miejsce w latach 1989-1990 oraz denominacją złotówki z 1995 roku, zgromadzone na książeczkach fundusze znacząco straciły na wartości. Dziś są wyceniane najwyżej na kilkaset złotych.

Jaka kwota przysługuje za książeczkę mieszkaniową?

Chcąc skorzystać z pieniędzy zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej, musimy wybrać jeden z dostępnych celów. Jednak najczęściej zebrana kwota nie wystarcza na pokrycie koniecznych wydatków, dlatego można się ubiegać o tzw. premię gwarancyjną.

Premia jest dodatkiem finansowym, wprowadzonym Ustawą z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnej oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych. Aby ją otrzymać, należy być właścicielem książeczki założonej przed 24 października 1990 roku i wystąpić z wnioskiem do banku, który ją wydał.

Za książeczkę mieszkaniową przysługuje więc kwota, która jest na niej zgromadzona oraz po spełnieniu koniecznych warunków także premia. Wysokość premii jest obliczana na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowym, publikowanego co kwartał przez GUS. Jej średnia wartość to 8-10 tys. złotych.

Książeczka mieszkaniowa – na co można przeznaczyć pieniądze?

Za pieniądze z książeczki mieszkaniowej i premii gwarancyjnej można sfinalizować zakup mieszkania i domu lub jego budowę. Mogą też one stanowić wkład własny lub spłatę kredytu hipotecznego. Dzięki funduszom z książeczki i premii możemy też np. wymienić okna w domu w ramach remontu.

Uchwalona w 2020 roku Ustawa o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa wprowadziła ponadto szereg innych możliwości wykorzystania pieniędzy z książeczek i premii. Tzw. pakiet mieszkaniowy, o którym szerzej będziemy mówić w dalszej części artykułu, pozwala skorzystać z pozyskanych środków, gdy chcemy m.in.:

  • przeprowadzić remont, polegający na termomodernizacji domu, a więc ocieplić go i wymienić urządzenia grzewcze na bardziej ekologiczne;
  • zmodernizować instalację wodno-kanalizacyjną lub elektryczną;
  • zawrzeć umowę instytucjonalnego najmu mieszkania z dojściem do własności.

Co najważniejsze – wypłata premii gwarancyjnej może nastąpić dopiero po dokonaniu inwestycji, a w przypadku umowy najmu instytucjonalnego – po zapłaceniu części ceny mieszkania.

Cesja książeczki mieszkaniowej – czy można ją przekazać?

Ponieważ książeczka nie może być przedmiotem sprzedaży, jedyną formą jej zbycia jest przepisanie na inną osobę. Cesja książeczki mieszkaniowej może nastąpić między:

  • dziadkami i wnukami,
  • małżonkami, także rozwiedzionymi,
  • rodzicami i dziećmi, również przysposobionymi,
  • rodzeństwem, w tym przyrodnim,
  • powinowatymi,
  • osobami niespokrewnionymi, jednak wymaga to dopełnienia większej liczby formalności.

Co to jest pakiet mieszkaniowy?

Pakiet mieszkaniowy jest potoczną nazwą Ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa. Zakłada on wprowadzanie stopniowych modyfikacji w 14 ustawach i 4 obszarach:

  1. Budownictwie społecznym, czynszowym oraz komunalnym;
  2. Działalności Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictw;
  3. Bezpośredniej pomocy dla lokatorów;
  4. Funkcjonowaniu Krajowego Zasobu Nieruchomości.

Nadrzędnym celem pakietu ma być poprawa sytuacji mieszkaniowej Polaków. Do najważniejszych i najciekawszych zmian w zakresie wymienionych obszarów należą:

  1. Zwiększenie wsparcia dla gmin na budowę mieszkań komunalnych w postaci pokrycia do 80% kosztów nowych inwestycji oraz finansowanie tworzenia powierzchni wspólnych dla seniorów w budynkach komunalnych,
  2. Przyznanie dodatkowej puli środków w wysokości 1,5 mld zł na działalność Funduszu;
  3. Wyższe dodatki mieszkaniowe dla najemców dotkniętych skutkami epidemii COVID-19 w wysokości do 1 500 zł miesięcznie przez pół roku, na pokrycie do 75% czynszu oraz systemowo lepsza procedura dla wnioskujących o dodatek mieszkaniowy;
  4. Utworzenie Funduszu Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej, zasilanej środkami z gospodarowania nieruchomościami KZN.

Książeczka mieszkaniowa a pakiet mieszkaniowy – podsumowanie

Pakiet mieszkaniowy ma być rekompensatą za utratę wartości środków zgromadzonych w ramach książeczek mieszkaniowych. Szeroki zasięg zmian obejmuje też sposób wnioskowania o poszczególne formy dofinansowań i wsparcia. Ministerstwo Rozwoju i Technologii wprowadza możliwość składania niektórych dokumentów drogą elektroniczną, co ma przyspieszyć i ułatwić likwidację książeczek mieszkaniowych na rzecz korzystania z pakietu mieszkaniowego.

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *