Budynki mieszkalne przeszły niezwykle długą drogę rozwoju, od prymitywnych szałasów i domów, po dzisiejsze nowoczesne punktowce, szeregowce, bloki z wielkiej płyt i luksusowe apartamenty. Jednak zawsze spełniały one jedną i tą samą podstawową rolę – zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony dobra człowieka. Zastanawiasz się, jakie są rodzaje budynków mieszkalnych lub jak reguluje je polskie prawo? Odpowiedź znajdziesz poniżej! Co to jest budynek mieszkalny?
Budynek mieszkalny – definicja
Budynek mieszkalny jest to budynek, którego minimum 50% powierzchni użytkowej jest przeznaczona na cele mieszkalne, który stanowi konstrukcyjnie samodzielną całość. Może to być budynek wolno stojący lub budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej oraz grupowej.
Budynek mieszkalny jednorodzinny
Nowelizacja ustawy prawa budowlanego z dnia 11.07.2003r. doprecyzowuje pojęcie budynku mieszkalnego jednorodzinnego.
Budynek ten powinien spełniać następujące kryteria:
- stanowić konstrukcyjną, samodzielną całość,
- posiadać nie więcej niż 2 lokale mieszkalne o powierzchni mniejszej niż 30% całkowitej powierzchni budynku,
- zaspokajać potrzeby mieszkaniowe.
Budynek mieszkalny jednorodzinny może być:
- domem wolnostojącym,
- w zabudowie bliźniaczej,
- w zabudowie szeregowej.
Budynek jednorodzinny a prawo budowlane
W czerwcu 2015 r weszła w życie ustawa nowelizująca prawo budowlane. Najbardziej istotne zmiany dotyczą pozwolenia na budowę. Są obecnie dwie możliwości uzyskania takiej zgody:
- można otrzymać pozwolenie na budowę w drodze oficjalnej decyzji urzędu,
- można dokonać tylko zgłoszenia budowy do urzędu, w sytuacji gdy budynek nie oddziaływuje na sąsiednią nieruchomość.
Do zgłoszenia budowy budynku jednorodzinnego, należy dołączyć komplet dokumentów dotychczas wymaganych w trybie pozwolenia na budowę dla tego budynku, czyli:
- projekt budowlany (cztery egzemplarze)
- wymagane uzgodnienia,
- informacja o obszarze oddziaływania budynku,
- oświadczenie o dysponowaniu nieruchomością na cele budowlane,
- decyzję o warunkach zabudowy, jeżeli nie ma planu miejscowego.
Natomiast, wymagane dotychczas oświadczenia, o dostawie mediów i warunkach przyłączenia, są obecnie weryfikowane podczas oddawania budynku do użytku.
Zostało wprowadzone również skrócenie z 21 dni do 14 dni etapu formalnego odbioru budynku. Nowy dom można użytkować, jeśli w ciągu 14 dni od zawiadomienia powiatowego inspektora budowy o jej zakończeniu, organ ten nie wniesie sprzeciwu.
Budynek wielorodzinny – definicja
W myśl ustawy o prawie budowlanym, każdy budynek inny niż budynek mieszkalny jednorodzinny, powinien być zakwalifikowany jako budynek wielorodzinny. Tak więc możemy przyjąć, iż budynek wielorodzinny jest to taki budynek, w którym wydzielono więcej niż 2 lokale mieszkalne.
Rodzaje budynków wielorodzinnych:
- punktowce, wielopiętrowe budynki, gdzie mieszkania zgromadzone są wokół jednego centralnego węzła komunikacyjnego,
- klatkowiec, bloki mieszkalne, składają się z wielu segmentów, z którego każdy posiada własną klatkę na każdym piętrze znajdują się dwa lokale,
- korytarzowce, wielorodzinne budynki z niewielkimi mieszkaniami, do których dostęp jest z jednego przebiegającego centralnie korytarza.
- galeriowce, mieszkania dostępne są z tak zwanego ciągu komunikacyjnego otwartego (galerii), przebiegającego przed elewacją.
Budynek mieszkalny a letniskowy
Zacznijmy od definicji domku letniskowego, którą reguluje artykuł 29 pkt. 2a ustawy o prawie budowlany. Stanowi on że;
“Budynek letniskowy to budynek rekreacji indywidualnej, przeznaczony jako budynek do wypoczynku okresowego”.
Zmiany jakie nastąpiły w przepisach po 2015 r. zwolniły budynki rekreacji indywidualnej z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Jest to pierwsza zasadnicza różnica, natomiast w przypadku budynku mieszkalnego niezbędne jest uzyskanie pozwolenia na budowę.
Za to dom letniskowy musi spełniać kilka niezbędnych warunków:
- być wolnostojacy,
- być budynkiem parterowym,
- powierzchnia jego nie może przekraczać 35 mkw.,
- ilość domków na każde 500 mkw. działki nie może być większa niż jeden,
- nie może posiadać garażu,
- nie może posiadać części domu przeznaczonej pod lokal użytkowy,
- nie ma konieczności instalowania urządzeń grzewczych.
W przypadku budynku mieszkalnego, musi on spełniać warunki sprzyjające pracy, wypoczynkowi oraz zaspokajaniu podstawowych potrzeb takich jak: przygotowywanie posiłków, dbanie o higienę osobistą (prysznic, umywalka, WC) lub pranie, oraz w którym właściciel wraz z rodziną mieszka przez cały rok. Taki budynek musi spełniać następujące kryteria;
- posiadać ogrzewanie,
- dobrą izolacyjność cieplną,
- posiadać media,
- podłączenie do kanalizacji,
- odpowiednie wyposażenie.
Budynek mieszkalny – podatki
Podatek od budynku mieszkalnego jest to obowiązkowa danina, która ustalana jest przez organ podatkowy w oparciu o wytyczne Ministra Finansów dotyczących maksymalnych stawek podatku.
W tym przypadku jest to wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Podatek od budynku mieszkalnego jest świadczeniem, które wymaga uwzględnienia sposobu wykorzystania nieruchomości. W związku z tym budynek mieszkalny jest opodatkowany na zasadach preferencyjnych, z tego powodu, że zaspokaja podstawowe potrzeby bytowe człowieka.
